İznik'te benzersiz 'Çoban İsa' figürü ortaya çıkarıldı. Dünya arkeolojisi açısından büyük önem taşıyor

Bursa'daki Hisardere Nekropolü'nde yürütülen kazılarda, Anadolu'da şimdiye dek bilinen tek örnek olma ihtimali taşıyan 'Çoban İsa' figürü gün yüzüne çıkarıldı.

Hem Türkiye hem de dünya arkeolojisi açısından büyük önem taşıyan 'Çoban İsa' (Good Shepherd) figürü, hipogee mezarın kuzey duvarında fresk halinde tespit edildi.

 

M.S. 2.-5. yüzyıllar arasında hem varlıklı aileler hem de halkın alt tabakası tarafından kullanıldığı değerlendirilen Hisardere Nekropolü'nde, İznik'e özgü "terracota plaka çatılı oda mezarların" yanı sıra farklı mezar tipleri bulunuyor. 

 

2025 yılı kazı sezonunda açığa çıkarılan hipogee mezar ise özellikle freskleriyle dikkat çekti. Güney duvarı büyük ölçüde tahrip olan mezarın doğu, batı ve kuzey duvarları ile tavanı neredeyse tamamen sağlam kaldı. Bu duvarlarda yer alan insan figürleri, bölgedeki diğer örneklerden ayrılıyor.

 

Mezarın kuzey duvarına bitişik klinein pişmiş toprak kare levhalarla kaplı olduğu, ölülerin bu levhaların üzerine yatırıldığı belirlendi. Klinein ardındaki kuzey duvarında ise nadir görülen 'Çoban İsa' figürü dikkat çekti.

Mezar içerisinde doğrudan tarihlendirmeye yarayacak bir buluntuya rastlanmadı. Ancak yapının mimari özelliklerinin aynı alandaki diğer örneklerle benzerlik göstermesi nedeniyle mezarın MS 3. yüzyıla ait olduğu değerlendiriliyor. Eser, Erken Hristiyanlık döneminde Anadolu'daki en dikkat çekici örneklerden biri olarak öne çıkarken, Hisardere Nekropolü'nde tespit edilen ilk Hazreti İsa tasviri olma özelliğini de taşıyor.

HİSARDERE NEKROPOLÜ HAKKINDA

İznik Hisardere Nekropolü, Bursa'nın İznik İlçesindeki Hisardere Köyü'nde bulunuyor. Alan, Kültür Varlıklarını Koruma Kurulu tarafından 1992 yılında I. Derecede Arkeolojik Sit Alanı olarak tescil edildi ve kaçak kazıların önüne geçmek için 2018 yılında kamulaştırıldı.

 

Hisardere Nekropol alanı MS 2. ve 5. yüzyıllar arasındaki buluntularıyla Nikaia (İznik) ölü gömme gelenekleri hakkında oldukça değerli bilgiler sunuyor. Nekropol alanında MS 2. yüzyıla tarihlenen; Gregorios Lahdi, Tanrılar Lahdi , Antigonos Lahdi ve Nigrenie ve Kızı Astyrist‘in Lahdi, Eros kabartmalı iki adet lahit bulunuyor.

 

Ortaya çıkarılan eserler, İznik Müzesi’nde sergileniyor.